Stal nierdzewna 1.4104 – czy to dobry wybór dla elementów konstrukcyjnych w przemyśle samochodowym?

Kategorie: Blog

Możliwości wykorzystania poszczególnych typów stali i jej konkretnych gatunków są ściśle związane ze składem stopów oraz wynikającymi z nich właściwościami. W zależności od potrzeb istniejących w danej branży można zdecydować się na materiał cechujący się konieczną charakterystyką wytrzymałościową oraz, co równie istotne, podatnością na konkretne metody obróbki. W przypadku przemysłu motoryzacyjnego paleta wykorzystywanych gatunków jest niezwykle szeroka. Wśród przydatnych w tym obszarze stopów znajduje się również stal 1.4104. Przyjrzyjmy się jej nieco bliżej.

Czym charakteryzuje się stal 1.4104

Stal 1.4104 określana wg EN jako X14CrMoS17, a wg AISI jako 430F to stop nierdzewny i kwasoodporny, który jest zaliczany do martenzytycznej stali chromowej i cechuje się ferromagnetycznością. Zawiera od 0,10% do 0,17% węgla, między 15,5% a 17,5% chromu, a także 0,2–0,6% molibdenu, jak również do 1% krzemu oraz do 1,5% manganu oraz od 0,15% do 0,35% siarki. Stal X14CrMoS17 nadaje się do obróbki mechanicznej przez skrawanie, a obecność siarki sprawia, że stal 1.4104 ma lepsze własności w tym zakresie, lecz jednocześnie pogarsza jej właściwości, jeżeli chodzi o odporność na korozję, która jest stosunkowo niska. Może być również poddawana obróbce plastycznej przez formowanie i spęczanie na zimno, a także w ograniczonym zakresie kucie swobodne i matrycowe. Nie może być jednak polerowana i nie jest spawalna. Jej wytrzymałość na rozciąganie Rm wynosi od 650 do 850 MPa. Jej hartowanie powinno się odbywać w temperaturze do 990° do 1070°C przy chłodzeniu olejem, powietrzem lub polimerami, a odpuszczanie przy między 550°C a 650°C przy chłodzeniu powietrznym.

Do czego może być wykorzystywana stal 1.4104 w przemyśle motoryzacyjnym?

Stale nierdzewne z uwagi na dość wysokie koszty są wykorzystywane w motoryzacji w ograniczonym zakresie. Mimo ich odporności na czynniki zewnętrzne nie są więc używane tam, gdzie potrzebna jest większa ilość materiału np. przy wykonywaniu elementów karoserii. W przypadku stali 1.4104, która wyróżnia się doskonałą skrawalnością, najczęściej służy ona do produkcji komponentów takich jak śruby, wrzeciona, osie lub tuleje, a także niektóre części o charakterze dekoracyjnym od zakończeń rur wydechowych przez klamki aż po listwy drzwiowe.

Po stale nierdzewne sięga się również w przypadku podzespołów takich jak elementy wałów korbowych, korbowody, koła zębate, zabezpieczenia łożysk czy części turbosprężarek, w tym korpusy oraz wirniki. Z takich materiałów powstają ponadto np. mocowania lusterek wewnętrznych, zatrzaski pasów bezpieczeństwa, komponenty mechanizmu podnoszenia szyb czy części układu wydechowego. Zdarza się, że stale wysokochromowe są stosowane jako obudowy lub części wewnętrzne katalizatorów. Robi się z nich też obejmy zaciskowe tzw. cybanty, poręcze i uchwyty, a ponadto felgi i obręcze kół. Sprawdzają się przy wytwarzaniu zbiorników paliwa, a nawet części podwozia i elementy konstrukcyjne nadwozia. Zdarza się, że przeznacza się je na części lokowane w strefach kontrolowanego zgniotu, jak również wahacze czy nawet klatki bezpieczeństwa.